Thuế TNCN thuyền viên tàu biển cần lưu ý gì?

Dưới đây, chúng tôi xin tổng hợp các quy định về thuế Thu nhập cá nhân (TNCN) đối với thuyền viên tàu biển dựa trên các văn bản pháp lý và công văn của Cục Thuế

Thảo luận Topic tại: https://www.facebook.com/groups/congvanketoan/

Nội dung bài viết

Đối với Thuyền viên là người Việt Nam

Đây là nhóm đối tượng được hưởng ưu đãi thuế lớn nhất nếu đáp ứng đủ điều kiện về tuyến hoạt động.

Trường hợp được MIỄN THUẾ TNCN

Căn cứ Thông tư 92/2015/TT-BTC (sửa đổi Thông tư 111/2013/TT-BTC), áp dụng cho kỳ tính thuế từ năm 2015 trở đi, thu nhập từ tiền lương, tiền công của thuyền viên được miễn thuế nếu thuộc một trong hai trường hợp sau

Làm việc cho các hãng tàu nước ngoài
Làm việc cho các hãng tàu Việt Nam nhưng chạy tuyến vận tải quốc tế

Các trường hợp còn lai, nếu thuyền viên làm việc cho tàu Việt Nam nhưng tàu đó chạy tuyến nội địa, thu nhập này không được miễn thuế và phải kê khai nộp thuế như người lao động bình thường

Cách xác định “Vận tải Quốc tế” (Điều kiện miễn thuế)

Để xác định thuyền viên có được miễn thuế hay không, doanh nghiệp cần căn cứ vào hành trình của tàu theo định nghĩa tại Nghị định 160/2016/NĐ-CP:

Vận tải quốc tế: Là vận chuyển hàng hóa, hành khách giữa Cảng biển Việt Nam và Cảng biển nước ngoài hoặc giữa các Cảng biển nước ngoài với nhau
Vận tải nội địa: Là vận chuyển giữa các cảng trong lãnh thổ Việt Nam

Đối với Thuyền viên là người Nước ngoài

Quy định đối với thuyền viên nước ngoài thường phát sinh trong trường hợp doanh nghiệp Việt Nam thuê tàu nước ngoài (Time Charter) kèm theo thuyền viên.

Nghĩa vụ thuế

Khoản thu nhập của thuyền viên nước ngoài do chủ tàu nước ngoài chi trả (thường nằm trong gói phí thuê tàu mà bên Việt Nam thanh toán) thuộc đối tượng phịu thuế TNCN tại Việt Nam
Nghĩa vụ thuế được xác định dựa trên tình trạng cư trú:
- Cá nhân cư trú (ở VN từ 183 ngày/năm): Tính theo Biểu thuế lũy tiến từng phần
- Cá nhân không cư trú (ở VN dưới 183 ngày/năm): Tính thuế suất toàn phần 20% (Flat rate) trên thu nhập phát sinh tại Việt Nam

Khi ký hợp đồng thuê tàu có kèm thuyền viên nước ngoài, doanh nghiệp Việt Nam có trách nhiệm:

Thông báo: Yêu cầu chủ tàu gửi danh sách thuyền viên (Họ tên, quốc tịch, thời gian làm việc, thu nhập…) cho cơ quan thuế
Khấu trừ thuế (Withholding Tax): Phải khấu trừ tiền thuế TNCN của thuyền viên trước khi thanh toán tiền thuê tàu cho đối tác nước ngoài và nộp vào Ngân sách Nhà nước theo ủy quyền

Áp dụng Hiệp định tránh đánh thuế hai lần (DTA)

Thuyền viên nước ngoài có thể được miễn/giảm thuế nếu có Hiệp định tránh đánh thuế hai lần giữa Việt Nam và quốc gia họ cư trú
Điều kiện: Phải thực hiện thủ tục hồ sơ thông báo miễn giảm thuế theo Hiệp định (có thể ủy quyền cho đại diện tại Việt Nam thực hiện). Nếu không có hồ sơ, cơ quan thuế vẫn yêu cầu khấu trừ thuế theo quy định

Trường hợp làm đại lý/trung gian chi hộ lương

Nếu công ty Việt Nam làm đại lý cho hãng tàu nước ngoài và thực hiện chi hộ lương

Thuyền viên Việt Nam nhận lương này vẫn được miễn thuế (do bản chất là làm việc cho hãng tàu nước ngoài)
Công ty vẫn cần lưu ý nghĩa vụ khấu trừ thuế đối với thuyền viên nước ngoài (nếu có) theo quy định tại Mục II

Bảng Tóm tắt

Đối tượng Thuyền viên	Chủ tàu / Tuyến hoạt động	Nghĩa vụ Thuế TNCN	Căn cứ pháp lý chính
Người Việt Nam	Hãng tàu Nước ngoài	Miễn thuế	TT 92/2015/TT-BT
Người Việt Nam	Hãng tàu VN – Tuyến Quốc tế	Miễn thuế	TT 92/2015/TT-BT

Tóm tắt các công văn

Nhóm Vấn đề	Văn bản áp dụng	Cơ quan ban hành	Nội dung Hướng dẫn cốt lõi	Lưu ý quan trọng
1. Tàu chạy Tuyến Nội địa	CV 4087/CT-TTHT (20/05/2024	Cục Thuế Tỉnh Thanh Hóa	KHÔNG ĐƯỢC MIỄN THUẾ. Nếu thuyền viên làm việc trên tàu vận tải của Việt Nam mà thực tế trong năm tàu chỉ chạy các tuyến trong nước (nội địa) thì thu nhập này không thuộc diện miễn thuế	Doanh nghiệp phải căn cứ vào hoạt động và hồ sơ thực tế chạy tàu để xác định nghĩa vụ thuế, không được áp dụng máy móc quy định miễn thuế của tàu quốc tế
2. Xác định “Vận tải Quốc tế” & Miễn thuế	CV 5914/CTBRV-TTHT (20/06/2024)	Cục Thuế Tỉnh BR-VT	ĐƯỢC MIỄN THUẾ. Thuyền viên VN làm việc cho hãng tàu nước ngoài hoặc hãng tàu VN vận tải quốc tế được miễn thuế . Định nghĩa “Vận tải quốc tế” theo Nghị định 160/2016/NĐ-CP là vận chuyển giữa cảng VN và cảng nước ngoài hoặc giữa các cảng nước ngoài.	Văn bản nhấn mạnh việc đối chiếu đúng định nghĩa về “Vận tải quốc tế” trong Nghị định chuyên ngành hàng hải để áp dụng luật thuế
3. Hồ sơ chứng minh & Cư trú	CV 3932/CT-TTHT (22/04/2019	Cục Thuế TP. HCM	YÊU CẦU CHỨNG TỪ. Thuyền viên VN đi tuyến quốc tế được miễn thuế. Tuy nhiên, công ty phải thu thập đầy đủ chứng từ chứng minh nguồn thu nhập này là hợp pháp và phù hợp quy định miễn thuế.	Việc miễn thuế không chỉ dựa trên lời khai mà phải có bộ chứng từ chứng minh (HĐLĐ, lịch trình tàu, xác nhận thu nhập…) lưu tại doanh nghiệp.
4. Thời điểm & Quyết toán (Giai đoạn chuyển tiếp)	CV 53633/CT-HTr (17/08/2015)	Cục Thuế TP. Hà Nội	XÁC ĐỊNH THỜI ĐIỂM. Lương tháng 12/2014 nhưng chi trả vào tháng 01/2015 (thời điểm luật mới có hiệu lực) thì vẫn được áp dụng miễn thuế	Cần xác định rõ thuyền viên là Cá nhân cư trú hay Không cư trú
5. Đại lý chi hộ lương & Khai thuế trực tiếp	Trả lời cho Cty TNHH The Marine	Tổng cục Thuế	MIỄN THUẾ & TỰ KHAI. – Thuyền viên VN nhận lương từ hãng tàu nước ngoài (dù qua đại lý chi hộ) vẫn được miễn thuế – Cá nhân cư trú nhận lương từ nước ngoài thuộc diện trực tiếp khai thuế (nếu không được miễn)	Công ty VN mua dịch vụ của nhà thầu nước ngoài (có lao động nước ngoài) phải thông báo cho nhà thầu về nghĩa vụ thuế TNCN của người lao động nước ngoài chậm nhất trước 7 ngày làm việc.
6. Thuyền viên Nước ngoài (Tàu thuê)	CV 1199/TCT-TNCN (04/04/2006) ¹⁵¹⁵¹⁵¹⁵& CV 4009/TCT/TNCN (2004)	Tổng cục Thuế	TÍNH THUẾ & KHẤU TRỪ. Khi thuê tàu nước ngoài kèm thuyền viên nước ngoài: – Thu nhập của thuyền viên nước ngoài (trong gói thuê tàu) phải chịu thuế TNCN – Bên VN phải khấu trừ thuế trước khi thanh toán tiền thuê tàu	– Dưới 183 ngày: Thuế suất toàn phần (Flat rate) trên thu nhập tại VN – Từ 183 ngày trở lên: Biểu lũy tiến từng phần – Có thể áp dụng Hiệp định tránh đánh thuế 2 lần (nếu có hồ sơ)