Các chính sách miễn, giảm thuế do gặp khó khăn, thiên tai…

Hàng năm, Việt Nam phải đối mặt với rất nhiều thiên tai bão, lũ… có thể dẫn tới thiệt hại lớn về vật chất cho nhiều doanh nghiệp. Vậy trong trường hợp thiệt hại xảy ra do nguyên nhân bất khả kháng, các chính sách mà doanh nghiệp được hỗ trợ như thế nào? Bài viết tóm tắt toàn diện các chính sách theo hướng dẫn của Bộ Tài chính.

Các chính sách miễn, giảm thuế do gặp khó khăn, thiên tai…

Luật quản lý thuế số 38/2019/QH14 đã có quy định cụ thể về miễn, giảm thuế, tiền phạt. Năm 2021, Bộ Tài chính đã ban hành công văn số 2013/BTC-TCT để hướng dẫn tổng hợp về toàn bộ các chính sách thuế liên quan để hỗ trợ đối với doanh nghiệp bị thiệt hại về vật chất do những nguyên nhân bất khả kháng. Cụ thể, các quy định được tóm tắt như sau

Gia hạn

Đối tượng	Thời hạn được gia hạn
Nộp hồ sơ khai thuế	–       Không quá 30 ngày đối với việc nộp hồ sơ khai thuế tháng, khai thuế quý, khai thuế năm, khai thuế theo từng lần phát sinh –       60 ngày đối với việc nộp hồ sơ khai quyết toán thuế
Nộp thuế	–       Được gia hạn thời hạn nộp thuế: Không quá 2 năm kể từ ngày hết hạn

 Miễn giảm thuế

	Thời hạn được gia hạn
Miễn tiền	–       Tiền chậm nộp –       Miễn, giảm tiền phạt vi phạm hành chính: Mức tối đa bằng số tiền phạt còn lại trong quyết định xử phạt và không quá giá trị tài sản, hàng hóa bị thiệt hại, sau khi trừ đi giá trị được bảo hiểm, bồi thường
Thuế tiêu thụ đặc biệt	Được giảm thuế không quá 30% số thuế phải nộp của năm và không vượt quá giá trị của tài sản bị thiệt hại sau khi được bồi thường
Thuế thu nhập cá nhân	Được xét giảm thuế tương ứng với mức độ thiệt hại nhưng không vượt quá số thuế phải nộp
Thuế tài nguyên	–       Được xét miễn, giảm thuế phải nộp cho số tài nguyên bị tổn thất –       Trường hợp đã nộp thuế thì được hoàn trả số thuế đã nộp hoặc trừ vào số thuế tài nguyên phải nộp vào kỳ sau
Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp	–       Miễn thuế: Nếu giá trị thiệt hại về đất và nhà trên đất trên 50% giá tính thuế –       Giảm 50% số thuế phải nộp: Nếu giá trị thiệt hại về đất và nhà trên đất từ 20% đến 50% giá tính thuế
Tiền thuê đất, thuê mặt nước	Được giảm tiền thuê đất, thuê mặt nước tương ứng với mức độ thiệt hại

Người nộp thuế thực hiện nộp hồ sơ miễn, giảm thuế bao gồm tờ khai thuế và các tài liệu liên quan đến việc xác định số thuế được miễn giảm tại cơ quan quản lý thuế trực tiếp.

Khấu trừ tổn thất vào cơ sở tính thuế

Đối tượng	Thời hạn được gia hạn
Thuế giá trị gia tăng	Được khấu trừ thuế GTGT đầu vào không được bồi thường của hàng hóa chịu thuế GTGT bị tổn thất
Thuế thu nhập doanh nghiệp	Chi phí liên quan đến phần giá trị bị tổn thất bất khả kháng được tính vào chi phí được trừ.

Tham khảo trích dẫn Luật

Khoản 27 Điều 3 Luật quản lý thuế sổ 38

“27. Trường hợp bất khả kháng bao gồm:
a) Người nộp thuế bị thiệt hại vật chất do gặp thiên tai, thảm họa, dịch bệnh, hỏa hoạn, tai nạn bất ngờ;
b) Các trường hợp bất khả kháng khác theo quy định của Chính phủ.”

Khoản 1 Điều 3 Nghị định số 126

“1. Người nộp thuế bị thiệt hại về vật chất do nguyên nhân bất khả kháng khác quy định tại điểm b khoản 27 Điều 3 Luật Quản lý thuế, bao gồm: chiến tranh, bạo loạn, đình công phải ngừng, nghỉ sản xuất, kinh doanh hoặc rủi ro không thuộc nguyên nhân, trách nhiệm chủ quan của người nộp thuế mà người nộp thuế không có khả năng nguồn tài chính nộp ngân sách nhà nước.”
Khoản 8 Điều 59 Luật Quản lý thuế số 38
“8. Người nộp thuế phải nộp tiền chậm nộp theo quy định tại khoản 1 Điều này được miễn tiền chậm nộp trong trường hợp bất khả kháng quy định tại khoản 27 Điều 3 của Luật này.”

Khoản 1 Điều 140 Luật Quản lý thuế số 38

“1. Người nộp thuế bị phạt tiền do vi phạm hành chính về quản lý thuế mà bị thiệt hại trong trường hợp bất khả kháng quy định tại khoản 27 Điều 3 của Luật này thì được miễn tiền phạt. Tổng số tiền miễn phạt tối đa không quá giá trị tài sản, hàng hóa bị thiệt hại.”
Điều 43 Nghị định số 125
“1. Người nộp thuế bị xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn bị thiệt hại về vật chất trong trường hợp bất khả kháng quy định tại khoản 27 Điều 3 của Luật Quản lý thuế được miễn tiền phạt.
Mức miễn tiền phạt tối đa bằng số tiền phạt còn lại trong quyết định xử phạt và không quá giá trị tài sản, hàng hóa bị thiệt hại, sau khi trừ đi giá trị được bảo hiểm, bồi thường (nếu có).“

Khoản 1 điều 14 thông tư số 219/2013/TT-BTC

“1. Thuế GTGT đầu vào của hàng hóa, dịch vụ dùng cho sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT được khấu trừ toàn bộ, kể cả thuế GTGT đầu vào không được bồi thường của hàng hóa chịu thuế GTGT bị tổn thất.
Các trường hợp tổn thất không được bồi thường được khấu trừ thuế GTGT đầu vào gồm: thiên tai, hỏa hoạn, các trường hợp tổn thất không được bảo hiểm bồi thường, hàng hóa mất phẩm chất, quá hạn sử dụng phải tiêu hủy. Cơ sở kinh doanh phải có đầy đủ hồ sơ, tài liệu chứng minh các trường hợp tổn thất không được bồi thường để khấu trừ thuế.”

Điều 9 Luật thuế tiêu thụ đặc biệt số 27/2008/QH12

“Người nộp thuế sản xuất hàng hoá thuộc diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt gặp khó khăn do thiên tai, tai nạn bất ngờ được giảm thuế.
Mức giảm thuế được xác định trên cơ sở tổn thất thực tế do thiên tai, tai nạn bất ngờ gây ra nhưng không quá 30% số thuế phải nộp của năm xảy ra thiệt hại và không vượt quá giá trị tài sản bị thiệt hại sau khi được bồi thường (nếu có).”

Điều 4 thông tư số 96/2015/TT-BTC

“2. Các khoản chi không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế bao gồm:
2.1. Khoản chi không đáp ứng đủ các điều kiện quy định tại Khoản 1 Điều này.
Trường hợp doanh nghiệp có chi phí liên quan đến phần giá trị tổn thất do thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn và trường hợp bất khả kháng khác không được bồi thường thì khoản chi này được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế, cụ thể như sau:
Doanh nghiệp phải tự xác định rõ tổng giá trị tổn thất do thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn và trường hợp bất khả kháng khác theo quy định của pháp luật.
Phần giá trị tổn thất do thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn và trường hợp bất khả kháng khác không được bồi thường được xác định bằng tổng giá trị tổn thất trừ phần giá trị doanh nghiệp bảo hiểm hoặc tổ chức, cá nhân khác phải bồi thường theo quy định của pháp luật.”

Điều 5 Luật thuế TNCN số 04/2007/QH12

“Đối tượng nộp thuế gặp khó khăn do thiên tai, hoả hoạn, tai nạn, bệnh hiểm nghèo ảnh hưởng đến khả năng nộp thuế thì được xét giảm thuế tương ứng với mức độ thiệt hại nhưng không vượt quá số thuế phải nộp.”

Điều 62 Luật quản lý thuế số 38

“Điều 62. Hồ sơ miễn thuế, giảm thuế

Trường hợp người nộp thuế tự xác định số tiền thuế được miễn thuế, giảm thuế, hồ sơ gồm có:

a) Tờ khai thuế;

b) Tài liệu liên quan đến việc xác định số thuế được miễn, số thuế được giảm.

Trường hợp cơ quan quản lý thuế quyết định miễn thuế, giảm thuế thì hồ sơ miễn thuế, giảm thuế gồm có:

a) Văn bản đề nghị miễn thuế, giảm thuế trong đó nêu rõ loại thuế đề nghị miễn, giảm; lý do miễn thuế, giảm thuế; số tiền thuế được miễn, giảm;

b) Tài liệu liên quan đến việc xác định số thuế được miễn, số thuế được giảm.

Chính phủ quy định trường hợp người nộp thuế tự xác định số tiền thuế được miễn thuế, giảm thuế; trường hợp cơ quan quản lý thuế quyết định miễn thuế, giảm thuế.”

Điều 63 luật quản lý thuế số 38

“Điều 63. Nộp và tiếp nhận hồ sơ miễn thuế, giảm thuế

Trường hợp người nộp thuế tự xác định số tiền thuế được miễn, số tiền thuế được giảm thì việc nộp và tiếp nhận hồ sơ miễn thuế, giảm thuế được thực hiện đồng thời với việc khai, nộp và tiếp nhận hồ sơ khai thuế quy định tại Chương III của Luật này.”

Điều 45 luật quản lý thuế số 38

“Điều 45. Địa điểm nộp hồ sơ khai thuế

1. Người nộp thuế nộp hồ sơ khai thuế tại cơ quan thuế quản lý trực tiếp.”

Tham khảo công văn

Công văn số 2013 của Bộ Tài chính ban hành ngày 02/03/2021

Biên soạn: Lê Mạnh Chiến – Tư vấn viên

Bản tin này chỉ mang tính chất tham khảo, không phải ý kiến tư vấn cụ thể cho bất kì trường hợp nào.