Nhận Donate có phải đóng thuế TNCN không?

Gần đây, nhiều Streamer, YouTuber, TikToker… nhận được tiền donate từ cộng đồng như một hình thức ủng hộ. Tuy nhiên, câu hỏi được quan tâm là khoản tiền donate có phải đóng thuế TNCN không? Bài viết sau sẽ làm rõ khía cạnh pháp lý, cập nhật theo hướng dẫn từ cơ quan thuế.

Donate là gì?

Thực tế thì pháp luật Việt Nam không có định nghĩa cụ thể về các khái niệm như “Streamer, YouTuber, TikToker…” hay “Donate”. Tuy nhiên xét theo bản chất, có thể hiểu rằng các hoạt động sáng tạo nội dung trên nền tảng số có thể được xem là thuộc nhóm ngành nghề thuộc Phụ lục I của Danh mục nghề nghiệp Việt Nam, ban hành kèm theo Quyết định 34/2020/QĐ-TTg ngày 26/11/2020, có nhóm nghề “Nhà phát triển web và truyền thông đa phương tiện”, bao gồm các công việc liên quan đến thiết kế, lập trình và phát triển nội dung trên nền tảng số”

Còn về tiền Donate, có thể hiểu đây là khoản tiền người xem hoặc người hâm mộ gửi cho cá nhân, thường vì họ thích nội dung, phong cách, hay vì cảm xúc gắn bó.

Có phải thu nhập chịu thuế?

Từ phản hồi chính thức của Cục Thuế đối với cá nhân hỏi về tiền donate qua nền tảng thanh toán điện tử (ví dụ: Wescan):

• > Nếu mỗi lần nhận tiền donate vượt 10 triệu đồng, thì đây được xem là thu nhập từ quà tặng và bị khấu trừ 10% TNCN.
• > Các nền tảng thanh toán như ví điện tử, cổng trung gian, nếu có chức năng xử lý giao dịch tài chính, có thể bị yêu cầu khấu trừ thuế tại nguồn.
• > Nếu nền tảng không thuộc diện phải khấu trừ thì cá nhân phải tự đăng ký thuế, kê khai và nộp thuế trực tiếp.

Theo quan điểm của chúng tôi, cơ quan thuế không xét đến tính chất “tự nguyện” của khoản donate mà xét theo giá trị và tính chất giao dịch lặp lại, nếu bạn nhận tiền thường xuyên, hoặc hoạt động như một nghề nghiệp thì vẫn có thể bị xếp vào thu nhập từ kinh doanh, phải kê khai và nộp thuế 2% TNCN + 5% GTGT theo Thông tư 40/2021/TT-BTC.

Hộ kinh doanh nên nộp thuế khoán hay kê khai?

Lời khuyên cho người nhận donate

• > Theo dõi giá trị từng lần nhận tiền: Nếu trên 10 triệu/lần → có thể bị khấu trừ 10% hoặc phải tự kê khai.
• > Kiểm tra thỏa thuận với nền tảng thanh toán: Ai là bên chịu trách nhiệm kê khai/khấu trừ?
• > Giữ chứng từ nhận tiền: Để chứng minh nguồn gốc và bản chất khoản tiền khi cần thiết.
• > Khai báo đúng và kịp thời: Tránh bị truy thu hoặc xử phạt.

Cơ sở pháp lý

✅ 1. Khoản 10 Điều 2 Thông tư số 111/2013/TT-BTC

“10. Thu nhập từ nhận quà tặng là chứng khoán, phần vốn góp, bất động sản và các tài sản khác phải đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng với cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

a) Đối với cá nhân cư trú: thu nhập từ quà tặng là thu nhập của cá nhân nhận được từ các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước.

b) Đối với cá nhân không cư trú: thu nhập từ quà tặng là thu nhập của cá nhân không cư trú nhận được từ các tổ chức, cá nhân ở Việt Nam.

c) Tài sản khác phải đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng bao gồm: xe ô tô, xe gắn máy, mô tô, tàu thủy, thuyền, tàu bay, súng…”

✅ 2. Khoản 1 Điều 16 Thông tư số 111/2013/TT-BTC

“1. Căn cứ tính thuế đối với thu nhập từ nhận quà tặng là giá trị phần quà tặng vượt trên 10 triệu đồng mỗi lần phát sinh thu nhập mà cá nhân nhận được, không phân biệt có nhiều người cùng tặng hoặc chỉ một người tặng.”

✅ 3. Điểm b Khoản 5 Điều 6 Luật số 56/2024/QH15 (Luật Quản lý thuế sửa đổi)

“b) Tổ chức là chủ sở hữu hoặc tổ chức có chức năng quản lý, vận hành sàn giao dịch thương mại điện tử, nền tảng số có chức năng thanh toán phải có trách nhiệm kê khai, khấu trừ và nộp thuế thay cho cá nhân có hoạt động kinh doanh trên nền tảng đó theo quy định của pháp luật về thuế.”

Bản tin này chỉ mang tính chất tham khảo, không phải ý kiến tư vấn cụ thể cho bất kì trường hợp nào