Thuế đối ứng là gì? Có ví dụ dễ hiểu

Thuế đối ứng (tiếng Anh: retaliatory tariff hoặc countervailing duty) là một loại thuế mà một quốc gia áp dụng để đáp trả hoặc cân bằng lại các hành động thương mại không công bằng từ nước khác. Thông thường, nó xuất hiện trong các bối cảnh sau:

Thảo luận Topic tại: https://www.facebook.com/groups/congvanketoan/

Thuế đối ứng có mục tiêu gì?

Mục tiêu của thuế đối ứng

• > Đáp trả hành vi tăng thuế nhập khẩu từ nước khác (thường là thuế quan bảo hộ).
• > Đáp trả việc trợ cấp xuất khẩu từ nước khác, khiến hàng hóa xuất khẩu của nước đó trở nên rẻ bất hợp lý.
• > Là biện pháp nhằm bảo vệ ngành sản xuất trong nước khỏi cạnh tranh không công bằng.
• > Tạo ra sự công bằng trong thương mại quốc tế.
• > Gây áp lực buộc quốc gia kia đàm phán hoặc rút lại biện pháp thuế trước đó.

Tác động của việc Mỹ áp thuế 46% lên hàng hóa Việt Nam

Bối cảnh: Tổng thống Donald Trump đã quyết định áp mức thuế 46% lên hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam, với lý do nhằm giảm thâm hụt thương mại và bảo vệ ngành sản xuất trong nước. Việc này tác động đến kinh tế Việt Nam:

• > Giảm sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam tại thị trường Mỹ: Mức thuế cao khiến giá thành sản phẩm Việt Nam tăng, làm giảm tính cạnh tranh so với các quốc gia khác không bị áp thuế tương tự.
• ​> Ảnh hưởng đến các ngành xuất khẩu chủ lực: (Dệt may: Mỹ là thị trường chiếm hơn 40% kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam. Việc áp thuế có thể dẫn đến giảm đơn hàng và doanh thu trong ngành này), thủy sản: Các mặt hàng như cá tra, tôm xuất khẩu sang Mỹ có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng, gây khó khăn cho nông dân và doanh nghiệp
• > Tăng nguy cơ mất việc làm: Sự sụt giảm trong xuất khẩu có thể buộc các doanh nghiệp cắt giảm sản xuất, dẫn đến việc sa thải lao động.​
• > Tác động đến tăng trưởng kinh tế: Xuất khẩu giảm có thể kéo theo tăng trưởng GDP chậm lại, ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế.​

Theo lập luận của ông Trump và các cố vấn, thuế được áp đặt từ thực tiễn

• > Cán cân thương mại bị thâm hụt nghiêm trọng: Mỹ nhập siêu từ Việt Nam trên 100 tỷ USD (năm 2023)

• > Cáo buộc thao túng tiền tệ hoặc trợ cấp sản xuất: Mặc dù chưa có bằng chứng cụ thể, ông Trump từng ngụ ý rằng một số quốc gia (trong đó có Việt Nam) lợi dụng tỷ giá và chi phí lao động thấp để lấn át hàng Mỹ

• > Chiến dịch “America First” và ưu tiên sản xuất trong nước: Việc áp thuế được dùng như công cụ chính trị để thúc đẩy việc làm nội địa, nên ông sử dụng thuật ngữ “thuế đối ứng” để tạo cảm giác bảo vệ lợi ích Mỹ

Ví dụ minh họa

Tình huống: Giả sử một công ty dệt may Việt Nam xuất khẩu áo sơ mi sang Mỹ với giá gốc là 10 USD/chiếc trước khi áp thuế. Số lượng xuất khẩu hàng năm: 1.000.000 chiếc.​ Như vậy, doanh thu được tính toán: 10.000.000 USD.

​

• Sau khi Mỹ áp thuế 46%: Thuế nhập khẩu: 4,6 USD/chiếc (46% của 10 USD). Giá bán tại Mỹ sau thuế: 14,6 USD/chiếc.​ Kết quả: Giảm sức mua do giá tăng khiến người tiêu dùng Mỹ có thể chuyển sang mua sản phẩm từ các nước khác nơi không bị áp thuế cao.​

• Giả định, giảm đơn hàng:Công ty có thể mất 50% đơn hàng, tức chỉ còn xuất khẩu 500.000 chiếc thì doanh thu giảm:Chỉ còn 5.000.000 USD, giảm 50% so với trước, công ty phải cắt giảm lao động để bù đắp doanh thu giảm, công ty có thể phải sa thải một phần nhân công.

Phản ứng và giải pháp của Việt Nam

• > Đa dạng hóa thị trường: Tìm kiếm và mở rộng xuất khẩu sang các thị trường khác như EU, Nhật Bản, Hàn Quốc để giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ.
• ​> Nâng cao giá trị sản phẩm: Đầu tư vào thiết kế, chất lượng để tạo ra sản phẩm có giá trị cao hơn, giảm thiểu tác động của thuế.​
• > Đàm phán song phương: Chính phủ cần tích cực đàm phán với Mỹ để giảm mức thuế hoặc đạt được các thỏa thuận thương mại có lợi.​
• > Tăng cường chuỗi cung ứng nội địa: Giảm sự phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu, tăng tỷ lệ nội địa hóa để cải thiện biên lợi nhuận và khả năng cạnh tranh

Bản tin này chỉ mang tính chất tham khảo, không phải ý kiến tư vấn cụ thể cho bất kì trường hợp nào